چاقو چیست؟
چاقو ابزاری است که از آن برای بریدن،تراشیدن،قطعه قطعه کردن یا پوست کندن مواد غذایی مختلف استفاده میشود.
اجزای تشکیل دهنده چاقو کدامند؟
۱.نوک تیغه:
نوک تیغه بخش انتهایی تیغه است که به منظور سوراخ کردن یا خراشیدن سطح مواد غذایی بکار میرود.
۲.تیغه:
تیغه به قسمتی از چاقو گفته میشود که معمولا از جنس فولاد بوده و برای برش از آن استفاده میشود.البته ممکن است تیغه از جنس های دیگری نظیر سرامیک،تیتانیوم و حتی پلاستیک ساخته شود.
۳.لبه:
لبه همان قسمت تیز تیغه است که برای برش مورد استفاده قرار میگیرد.در واقع میزان تیزی و کیفیت این ابزار به قسمت لبه که ممکن است صاف یا دندانه دار باشد بستگی دارد.
۴.گرده:
به قسمت جلوی لبه و درست زیر نوک تیغه،گرده گفته میشود.در واقع گرده بخشی از تیغه است که معمولا کار برش و خرد کردن را انجام میدهد.
۵.ستون فقرات:
ستون فقرات در واقع همان بخش ضخیم تیغه و نزدیک لبه میباشد.هر چه این قسمت ضخیم تر باشد،تیغه قوی تر بوده و موجب حفظ تعادل چاقو میشود.
۶.پاشنه:
به لبه پایینی تیغه که در انتهای نوک و کنار تکیه گاه قرار دارد،پاشنه گفته میشود.در واقع از پاشنه در مواقعی استفاده میشود که بخواهید مواد غذایی سفت را با ورود فشار بیشتری برش بزنید.
۷.زبانه:
زبانه در واقع قسمتی است که تیز نبوده و لبه تیغه را به دسته متصل میکند.وجود این قسمت برای حفظ تعادل،مقاومت،وزن و ثبات این وسیله لازم است.
۸.دسته:
دسته بخشی از چاقوست که شما در حین استفاده آن را به دست میگیرید.دسته ممکن است با ویژگیهایی طراحی شود که نگهداشتن آن را آسانتر کند.به عنوان مثال ممکن است بر روی آن شیارهایی به منظور قرار گرفتن انگشتانتان تعبیه شده باشد.
۹.تکیه گاه یا ریکاسو:
ناحیه برجسته بین تیغه و دسته،ریکاسو نام دارد.برای اینکه در حین برش زدن انگشتانتان روی تیغه لیز نخورد،ریکاسو به حفظ تعادل چاقو کمک میکند.
۱۰.پرچ یا اتصال دهنده دسته:
اتصال دهنده همان پرچ یا پیچی است که قسمت دسته را به گرده وصل میکند.
۱۱.سر دسته:
سر دسته در قسمت پایین چاقو و انتهای دسته قرار دارد.
تیغه چاقو از چه موادی ساخته میشود؟
تیغه باید در برابر خوردگی و ضربه مقاوم بوده و همچنین نازک و تیز باشد.بر همین اساس فولاد سخت با لبه مقاوم میتواند جنس مناسبی باشد اما تیز کردن آن دشوار است.
فولاد نرم سبکتر بوده،در برابر خوردگی مقاومت خوبی دارد و تیز کردن آن آسانتر است.
انواع آلیاژ به کار رفته در ساخت تیغه چاقو کدامند؟
۱.فولاد ضد زنگ:
غالبا تیغه ها به سبب مقاوم بودن در برابر خوردگی و زنگ زدگی از آلیاژ فولاد ضد زنگ ساخته میشوند.این آلیاژ با استفاده از آهن و کربن به عنوان مواد اولیه ساخته میشود.
سپس به منظور براق بودن تیغه،کروم به آن اضافه میشود.این امر باعث مقاومت،دوام و جلوگیری از لکه شدن تیغه ها خواهد شد.
۲.فولاد با درجه کربن بالا:
تیغه های ساخته شده با درجه کربن بالا بسیار سخت بوده و تیزی خود را حفظ میکنند.اما در برابر خوردگی و زنگ زدگی مقاومت کمتری دارند.
فولاد کربن آلیاژی است که از کربن و آهن ساخته میشود.در واقع برخلاف فولاد ضد زنگ،کروم در ساختار آن به کار نرفته است.چاقوهایی از این جنس مقاومت و استحکام فوق العاده ای دارند.از این رو برای پوست گرفتن یا برش زدن گزینه مناسبی هستند.
از طرف دیگر به دلیل عدم وجود کروم،مستعد تغییر رنگ و لکه شدن هستند؛به خصوص اگر با مواد غذایی اسیدی در تماس باشند.
در واقع اگر از نظر شما تیزی و دوام لبه چاقو فاکتور کلیدی محسوب میشود،این مدل گزینه مناسبی است.
۳.سرامیکی:
این تیغه که غیر فلزی و غیر مغناطیسی است،از دی اکسید زیرکونیوم ساخته میشود.به منظور دوام بیشتر گاها با مواد دیگری پوشش داده میشود.
تیغه سرامیکی بسیار سبک بوده و گفته میشود که نسبت به مدلهای فلزی از سلامت بهداشتی بالایی برخوردار است.
ایراد مدل سرامیکی چیست؟
بزرگترین نقطه ضعف این مدل شکنندگی آن است.یعنی در صورت ضربه خوردن ممکن است بشکند یا ترک بخورد.همچنین نیاز به تیز شدن با ابزارهای ویژه ای دارد که معمولا به تیغه آن آسیب میزند.
۴.فولاد دمشقی:
تیغه فولاد دمشقی در اصل در دمشق اختراع شده و سابقه ای طولانی در ساخت چاقو دارد.این تیغه با استفاده از چند آلیاژ متفاوت ساخته میشود.
این فلز بسیار محکم،تیز و با دوام بوده و از ظاهر زیبایی نیز برخوردار است.مدلهایی با تیغه فولاد دمشقی برای سالهای طولانی لبه های تیز و دوام خود را حفظ میکنند.از این رو برای آشپزهای حرفه ای انتخاب خوبی خواهند بود.
۵.تیتانیوم:
تیتانیوم در برابر زنگ زدگی بسیار مقاوم است.اما در عین حال تیزی کمتری داشته و نسبت به تیغه سرامیکی کارایی کمتری دارد.
دسته چاقوها از چه موادی ساخته میشود؟
۱.چوب:
از نظر ظاهری بسیار زیباست اما احتمال آسیب دیدن آن در اثر تماس با آب وجود دارد.
۲.پلاستیک:
در برابر آب و مواد لغزنده مقاوم بوده و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است.
۳.لاستیک:
در برابر آب مقاوم بوده،بسیار راحت و خوش دست است اما دوام زیادی ندارد.
۴.فولادی:
بسیار با دوام و ضد زنگ بوده اما وقتی در دستانتان قرار میگیرد سرد و لغزنده است.
انواع مختلف لبه های چاقو کدامند؟
۱.صاف:
لبه صاف یا مسطح رایج ترین نوع لبه چاقوست که معمولا مدلهای همه کاره و سرآشپز از این دسته اند.
۲.دندانه دار:
این نوع لبه با وجود شیارها و برآمدگی های تیز در طول تیغه،به برش مواد غذایی سخت کمک میکند.چاقوی نان،گوجه فرنگی و استیک از این دسته اند.
۳.کنگره دار:
با دارا بودن حفره های تو خالی در کنار تیغه،از چسبیدن غذا به سطح چاقو جلوگیری میکند.این مدل در هنگام برش مواد چسبناک و مرطوب مانند سبزیجات و ماهی خام بسیار پر کاربرد است.بنابراین چاقوی سالمون و سانتوکو از این دسته اند.
۴.تو خالی:
یک لبه تو خالی از وسط تیغه به سمت پایین وجود دارد که موجب تیزی بسیار زیاد آن میشود.در عین حال باعث آسیب پذیر بودن در برابر سایش و شکستگی میشود.بنابراین به طور مداوم باید آن را تیز کرد.مدل نکیری در این دسته قرار میگیرد.
چاقوی خود را چگونه تیز کنیم؟
با استفاده از سنگهای چاقو تیزکن،فولاد ضد زنگ و چاقو تیزکن های برقی و دستی میتوانید چاقوهایتان را تیز کنید.
در واقع هر چه چاقوی شما تیزتر باشد،طول عمر آن بیشتر و کار کردن با آن آسانتر خواهد بود.
جالب است بدانید که نحوه نگهداری چاقوها در طول عمر آنها موثر است.مثلا اگر آنها را در یک کشو رها کنید،در برابر زنگ زدگی،ساییدگی و ضربه آسیب پذیر خواهند بود.
بنابراین بهتر است چاقوها را پس از شستن و خشک کردن در جای مخصوص این ابزار نگهداری کنید.
چاقو تیزکُن چیست؟
یکی از ضروری ترین وسایلی است که حتما باید در هر آشپزخانه ای وجود داشته باشد.به کمک این ابزار به راحتی میتوانیم چاقو یا قیچی کند شده را تیز کنیم.
چاقو تیزکن میتواند به صورت میله ای استوانه ای بلند با قطری حدود یک سانتی متر باشد.روی سطح آن فرو رفتگی ها و شیارهای متعددی به صورت منظم ایجاد شده است.لبه چاقو با کشیدن بر روی آن بر اثر اصطکاک ایجاد شده،تیز میشود.
در هنگام خرید چاقو توجه به چه نکاتی حائز اهمیت است؟
۱.راحتی دسته:
دسته چاقو باید به خوبی در دستان شما قرار بگیرد و کار کردن با آن راحت باشد.
۲.میزان فولاد به کار رفته در تیغه:
اگر تیغه چاقو به دسته جوش داده شده از خرید آن خودداری کنید.زیرا این یک نقطه ضعف بوده و ممکن است چاقو در نقطه اتصال خم شده یا بشکند.
توجه داشته باشید که چاقوی مرغوب تنها از یک فولاد ساخته شده است.اما یک محصول ارزان معمولا تیغه نازکی داشته و دسته آن با پلاستیک نازک پوشیده شده است.
۳.وزن:
اگر وزن چاقو سبک باشد به سرعت عمل و دقت آشپز کمک میکند.کار کردن با ابزار سنگین شما را خسته میکند و باید برای خرد کردن دقت و انرژی بیشتری بکار بگیرید.
البته ناگفته نماند که چاقوی سنگین در خرد کردن مواد غذایی سفت و سخت کارایی بیشتری دارد.
۴.تعادل:
اگر چاقو از تعادل کافی برخوردار باشد،شما برای بریدن مواد غذایی نیاز به تلاش کمتری خواهید داشت.در عین حال فشار کمتری به دستان و بازوهایتان وارد میشود.
۵.طراحی و مدل دسته:
ممکن است دسته چاقو ظریف بوده و کاملا از پلاستیک ساخته شده باشد یا تیغه و دسته آن دو تکه باشد.در این صورت ابزار مناسبی برای آشپزخانه شما نخواهد بود.
همچنین اگر شکافی بین تیغه یا دسته وجود داشته باشد،باعث تجمع مواد غذایی و رشد باکتریها میشود.
۶.جنس دسته:
دسته چاقو برای دارا بودن استحکام کافی از جنسهایی نظیر چوب،پلاستیک،رزین سخت و غیره ساخته میشود.در این صورت از شکسته شدن و نیز زخمی شدن دستانتان در هنگام استفاده،جلوگیری خواهد شد.
۷.جنس تیغه:
برخی از جنسهای مناسب برای تیغه عبارتند از سرامیک،فولاد کربنی و فولاد ضد زنگ با کربن بالا.همانطور که پیش تر بررسی کردیم هر یک از آنها معایب و مزایای خاص خود را دارند.
بهتر است چاقویی بخرید که تیغه آن قابلیت تیز شدن را داشته باشد.در غیر اینصورت اگر کُند شُد باید دور انداخته شود.
۸.ضخامت و صافی تیغه:
چاقویی که انتخاب میکنید بهتر است تیغه صاف و یکدستی داشته و حفره یا سوراخی در وسط آن نباشد.
برای مثال از مدل دندانه دار نباید در خرد کردن گوشت استفاده کرد.زیرا بسیار تیز و خطرناک بوده و از زیر دست سُر میخورد.
اگرچه مدل دندانه دار به همه کاره معروف است اما آن را نمیتوان تیز کرد.
۹.کیفیت:
کیفیت و دوام بالای چاقو حتی اگر لازم باشد قیمت بالایی برای خرید آن پرداخت کنید بسیار مهم و کلیدی است.
۱۰.نگهداری مناسب:
پس از اتمام کارتان با چاقو ابتدا آن را شسته،خشک کرده و سپس در جای مخصوص خود قرار دهید.
انواع مختلف چاقوی آشپزخانه بر اساس کاربرد کدامند؟
۱.کارد همه کاره یا سرآشپز:
از این مدل میتوان تقریبا برای هر کاری نظیر بریدن مرغ تا خرد کردن هویج استفاده کرد.در اندازه های مختلف از ۱۵ تا ۳۰ سانتی متر در بازار موجود است.اغلب آشپزها از سایز بزرگتر آن استفاده میکنند تا بتوانند گوشت،سبزی و مواد غذایی سفت را به راحتی خرد کنند.
۲.کارد مخصوص جدا کردن استخوان:
به کمک آن میتوانید به راحتی گوشت را از استخوان جدا کرده و فیله یکدستی تهیه کنید.این مدل معمولا در اندازه های ۷ تا ۲۳ سانتی متری تولید میشود.تیزی و سفتی تیغه آن باعث میشود تا هنگام برش مواد غذایی دقت بیشتری داشته باشید.
۳.کارد نان:
از این محصول برای برش دادن انواع نان و کیک استفاده میشود.گاهی ممکن است برای برش مرغ ،گوشت و غذاهای دریایی نیز بکار گرفته شود.
طراحی آن به گونه ای است که شما میتوانید نان را بدون وارد کردن کمترین فشاری به راحتی خرد کنید.غالبا این مدل در اندازه های ۱۸ تا ۲۶ سانتی متر ساخته میشود.تیغه آن باریک و راست بوده و دندانه های بزرگی دارد.
۴.ساطور:
سنگین ترین و بزرگترین چاقوی آشپزخانه ساطور است که تیغه ای بسیار تیز،محکم و ضخیم دارد.در واقع برای خرد کردن استخوان،گوشت،کدو حلوایی و مواد غذایی سفت گزینه مناسبی است.
ساطور به علت بزرگی تیغه و استحکام،برای کوبیدن و ضربه زدن به مواد غذایی و له کردن سیر کاربرد دارد.
۵.کارد سانتوکو:
نوعی کارد ژاپنی است که در لغت به معنای سه برتری میباشد.سه عمل برش دادن،خرد کردن و ریز کردن مواد غذایی را انجام میدهد و رقیب اصلی چاقوی همه کاره است!
تیغه آن یکدست و صاف است که باعث میشود هنگام ریز خرد کردن سبزیجات دچار مشکل شوید.از این رو برای اینکه آنها را به صورت رشته های باریک برش بزنید مناسبتر است.
۶.کارد سبزیجات:
این مدل دارای تیغه نازک و حدود ۵ سانتیمتری است که به محض برخورد نوکش با مواد غذایی،برش انجام میشود.از این ابزار میتوان برای پوست کندن یا برش زدن میوه و سبزی استفاده کرد.
۷.کارد استیک:
این مدل برای برش دادن و قطعه قطعه کردن مواد غذایی پخته نظیر استیک،مرغ و ماهی بسیار مناسب است.
انواع کارد استیک کدامند؟
۱.دندانه دار:
دیرتر کند میشود و برای مدت زمان طولانی نیازی به تیز کردن ندارد.اما اگر کند شود تیز کردن آن کار ساده ای نیست.در واقع اگر به سبب وجود دندانه ها تیز کردن آن با دقت کافی انجام نشود،چاقویتان از بین خواهد رفت.
۲.بدون دندانه:
سریعتر کند میشود اما در عوض به راحتی میتوان آن را تیز کرد.
۸.کارد مخصوص فیله کردن:
شباهت زیادی به کارد مخصوص جدا کردن استخوان دارد و تنها یک تفاوت جزئی بین دو مدل مذکور وجود دارد.تفاوت در این است که کارد فیله معمولا به صورت باریکتر و بلندتر بوده و انعطاف بیشتری ایجاد میکند.
۹.کارد قصاب:
با تیغه ای ضخیم تر از ساطور طراحی شده که مناسب خرد کردن و برش زدن گوشتهای بزرگ و سفت میباشد.
۱۰.کارد پنیر:
روی بدنه و تیغه آن سوراخهایی به منظور جلوگیری از چسبیدن پنیر هنگام برش طراحی شده است.اکثر مدلهای این ابزار نوکی گرد دارند که با آن به راحتی میتوانید کمی پنیر برداشته و روی نان بمالید.
۱۱.کارد سالمون:
اگر به غذاهای دریایی مانند سوشی علاقه مندید،حتما به مدلی که به صورت بلند با تیغه نازک طراحی شده نیاز دارید.به کمک آن میتوانید به راحتی پوست ماهی را جدا کرده و یا گوشت آن را فیله کنید.
۱۲.کارد گوجه فرنگی:
برای جلوگیری از له شدن گوجه فرنگی در هنگام برش زدن،از این ابزار استفاده میشود.نوکش به شکل دو چنگک طراحی شده که به منظور راحتتر و سریعتر منتقل کردن گوجه برش خورده به ظرف سرو میباشد.
۱۳.خرد کن:
ابزاری است که با تیغه بسیار تیز و دسته ای سوار بر تیغه به صورت منحنی شکل طراحی شده است.این کارد را میتوان به راحتی روی تخته به عقب و جلو حرکت داده و مواد غذایی را خرد یا خلال کرد.
قیچی مخصوص آشپزخانه چیست و چه کاربردی دارد؟
یکی از کاربردی ترین ابزار آشپزخانه،قیچی مخصوص آشپزی است.از آن میتوان برای برش،قطعه قطعه و خرد کردن گوشت،ماهی،سبزی و حتی میوه استفاده کرد.همچنین برای تهیه سالاد سبزیجات قابل استفاده است.
برندهای شناخته شده چاقو کدامند؟
۱.دو بچه(زولینگ) ۲.Tramontina.5 Solingen.4 Victorinox.3 Ivo
برای دیدن گروه ابزار سایت خشکده اینجا کلیک کنید.